Familiebedrijf in Beeld Mandemakers Keukens
Alles voor de klant
Kaatsheuvel, vrijdagmiddag 15:00 uur. Ben Mandemakers (67) loopt relaxt de keukenshowroom binnen in Kaatsheuvel. Schudt hier en daar een hand. Een vertrouwd tafereel.
De schrijver van dit artikel zit al klaar en is licht nerveus om de pater familias te ontmoeten. Spoedig blijkt dat die nervositeit nergens voor nodig is. De aimabele Mandemakers is de rust zelve. Geen poeha. Alsof het zo moet zijn, neemt hij plaats aan het hoofd van de tafel. Hier aan de Rechtvaart, aan deze straat in Kaatsheuvel groeide hij op. Zijn ouderlijk huis staat er nog. Het ondernemen werd hem met de paplepel ingegeven. Zijn vader was boer en vleeshandelaar. Alle vier de broers van Ben werden ondernemer. En alles werd besproken aan de keukentafel. Successen en teleurstellingen werden er breed uitgemeten. De jonge twintiger Ben Mandemakers werkte in een doe-het-zelf en keukenzaak. Kon zijn draai maar moeilijk vinden. Op zekere dag kwam hij thuis en vertelde aan zijn vader: “Ik ga nooit meer voor een baas werken.” Ben begon voor zichzelf.
Van Schuur tot Showroom
Vrijheid en passie voor keukens. Daar draaide alles om. Nu, al die jaren later, zijn dat eigenlijk nog steeds de woorden die hem drijven. Als Ben eind jaren zeventig keukens gaat verkopen heeft hij nog geen showroom. De varkensschuur van zijn vader wordt leeggemaakt en dient als opslag. Achter zijn auto een kar met keukenfrontjes. Daar ging hij. “Als ik ergens een zak cement voor de deur zag staan, belde ik aan. ‘Heeft u nog een keuken nodig? Ik heb er alvast eentje voor u meegenomen. Nee? Jammer. Op naar de volgende. Soms was ieder adres raak, soms twintig keer achter elkaar niks.”
De Evolutie van de Keuken
Als hij vertelt, gaan zijn ogen glinsteren. Geen pretoogjes maar ogen die fonkelen. Die uitdrukking geven aan zijn drive. Ben wilde het altijd beter doen. Toen en nu nog steeds. Keukens waren in die begintijd vooral nog ruimtes om eten in te bereiden. Denk aan het woord bijkeuken. Niet te vergelijken met de leefkeukens van tegenwoordig die een geïntegreerd onderdeel vormen met de living. Die hele ontwikkeling maakte hij mee. Ben groeide uit tot de grondlegger van zijn familiebedrijf maar eigenlijk ook van het hele begrip ‘keukenzaak.’ Er bestaan zelfs keukenzaken in Nederland die zeggen “Wij zijn niet van Mandemakers.” Hoezo veelzeggend?
Leven voor keukens
Zoon Stefan die het gesprek ook bijwoont: “Eind jaren zeventig tot 1990 was deze showroom waar we nu zitten de enige keukenzaak van Mandemakers, bijna niet te geloven als je ziet wat er nu allemaal staat.” De verklaring voor het succes? Ben: ”Wij wilden het verschil maken. Elke dag van elkaar leren. Als er iets niet goed gaat, kan me niet schelen wat het kost, maar los het op en zorg dat die klant naar tevredenheid geholpen wordt. Daar draait alles om. Alles.” Nog steeds is Ben iedere ochtend om half zes paraat. “Als de baas om zeven uur begint kun je niet verwachten dat die jongens om zes uur beginnen. Zo werkt het niet. Als werkgever ben je een rolmodel. Maar laten we eerlijk zijn, ik vind het heerlijk. Ik ben er iedere ochtend op tijd bij om te zien hoe alle keukens worden ingeladen.”
Een Manier van Leven
“Fantastisch. Echt fantastisch. Die passie is onze bedrijfscultuur, ons DNA. Daar leef ik voor. Ik werk graag. De afwisseling maakt het mooi. Inkoop, winkelplannen maken. Het is geen manier van werken maar een manier van leven.” Zoveel werknemers, zoveel winkels, zoveel beslissingen aan je hoofd. Ligt Ben daar nooit wakker van? “Nee, ik slaap goed. Behalve in de coronatijd, toen kwamen er zaken op ons af die we niet in de hand hadden. Op een crisis kun je reageren, die zie je, soms, aankomen. Maar dit was iets heel anders.”
Discipline
Over die corona gesproken. We lezen in een ander interview dat Ben Mandemakers geen beroep deed op de NOW-steun van de overheid. Iets waar zijn winkels waarschijnlijk wel recht op hadden. Het is iets waar Mandemakers liever niet over praat, dus laten we dit onderwerp verder rusten. Typerend als je met hem praat is de combinatie van enorme dadendrang en aan de andere kant zijn bescheiden aard. Ondernemers die dit verhaal lezen, zullen zich misschien afvragen of de succesvolle zakenman nog goede adviezen in petto heeft? “Wat je doet, daar moet je van houden. Daar begint het mee. En je moet een stip op de horizon hebben. Waar werk je naar toe. Je niet te druk maken om de waan van de dag. En discipline hebben natuurlijk, dat is heel belangrijk. Niet naast je schoenen gaan lopen. Dat zie ik toch wel als een probleem bij jonge ondernemers als het even beter gaat. En natuurlijk het allerbelangrijkste: respecteer je klanten en luister naar hen.”
We zouden het bijna vergeten maar Mandemakers is nog steeds een familiebedrijf. Het mooie is, in dat woord familiebedrijf zitten twee woorden. Familie en bedrijf. En precies dat is alles waar het in Ben zijn leven om draait.
Familie, Bedrijf en Voetbalpassie
Vraag je naar zijn hobby’s dan is zijn grootste hobby zijn gezin en vlak daarna zijn bedrijf. Geen groter plezier voor Ben dan met zijn kinderen en kleinkinderen aan tafel te zitten en bourgondisch genieten. En dan zijn andere grote liefde: RKC. De betaald voetbalclub uit Waalwijk is voor hem en zijn zonen een echte uitlaatklep. “We gaan er gewoon naar toe voor de ontspanning. Lekker onder elkaar met vrienden naar ons cluppie kijken. Ik zit daar niet in de viplounge met twintig zakenpartners. Ze vragen mij weleens of RKC Ben Mandemakers nodig heeft? “Nee, het is andersom,” zeg ik dan altijd. “Ben Mandemakers heeft RKC nodig.” Een doordenkertje.