Over de band van vader en zoon, die niet altijd makkelijk is!
De redactie van Familiebedrijf in Beeld staat in contact met veel autoriteiten die zich bezighouden met familiebedrijven. Coaches, consultants en universiteiten. Zoals ‘De School voor transitie’. Bij monde van Marnix Reijmerink en Michiel Soeters onderstaand een interview over de wel hele typische relatie tussen Wouter en zijn vader Peter, eigenaar van het bedrijf Nederland Vacature Groep uit Helvoirt. Dit bedrijf werd een paar jaar geleden nog gekozen tot beste werkgever van Nederland! Lees het en je weet het!!
Van handrem naar versnellingspook
Het stroomde niet tussen Wouter en zijn vader Peter, totdat Wouter zijn ‘vaderfactor’ begreep.
Door Marnix Reijmerink en Michiel Soeters van De School voor Transitie.
Eind 2020 ontvingen we een mail van Wouter Aarts waarin hij enthousiast vertelde over het effect van het boek ‘De Vaderfactor’ op zijn leven. Als vertalers van het boek ‘The Father Factor’ van de Amerikaanse psycholoog dr. Stephan B. Poulter, werden wij natuurlijk blij van zijn enthousiasme! Het maakte ons nieuwsgierig naar zijn verhaal en dat van zijn vader. Reden om hen op te zoeken bij hun bedrijf Nederland Vacature Groep, dat kantoor houdt in Helvoirt, vlakbij ’s-Hertogenbosch. Het werd een prachtige ontmoeting over de invloed van generaties op persoonlijke en professionele groei in een familiebedrijf.
Verlangen als motor
Uit verlangen om de arbeidsbemiddeling in Nederland te verbeteren, richtte vader Peter Aarts samen met zijn vrouw Nanette in 2004 Nederland Vacature Groep op. ‘Online arbeidsbemiddeling’ was nog nauwelijks meer dan een belofte toen het echtpaar bedrijven benaderde met een ‘low-cost’ oplossing voor hun personeelsadvertenties. Gepassioneerd en met de overtuiging dat het internet de krant zou gaan vervangen, beginnen ze samen aan de keukentafel het bedrijf. Wouter, de dan tienerzoon, knipt op zaterdag vaak personeelsadvertenties uit de krant, zodat zijn ouders de bedrijven kunnen benaderen met een online alternatief voor de advertentie in de krant.
Zelf doen, maar niet alleen
Het levensverhaal van Peter leest als een jongensboek. Het is een verhaal waarin hij zich als hoofdpersoon thuis niet gezien voelt en al vroeg leert om op eigen benen staan. De aanmoediging dat hij zijn potentieel mag ontdekken krijgt hij van een ondernemer die in hem gelooft. Zijn drang om aan zijn toekomst te bouwen maakt dat hij in allerlei functies opklimt. Zo verzamelt hij een rijke arbeidservaring voordat hij zijn eigen bedrijf begint. Zijn eigen jeugd waarin de boodschap ‘dat kun jij toch niet’ doorklinkt, hebben van hem een ‘carrièretijger-vader’ gemaakt, zoals Stephan Poulter het in zijn boek noemt. Peter heeft – zoals hij het zelf zegt – een kort lontje en kent daarmee ook trekken van de ‘tijdbom- vader’. Hij heeft erg de neiging om alles alleen te doen en zijn leven bestaat vooral uit werken. Zo verdwijnt de focus op andere rollen in zijn leven en de verbinding met mensen om hem heen, inclusief zijn zoon.
Als Peter zijn tweede vrouw Nanette ontmoet, gaat er een wereld voor hem open. Zij moedigt hem aan voor zichzelf te beginnen en staat hem daarbij terzijde. Als hij in 2010 ernstig ziek wordt en er vier jaar later geen hoop meer lijkt is het Nanette die hem voorhoudt dat ‘als niemand je meer kan helpen, er nog slechts één over blijft en dat ben je zelf.’ Dit is het moment waarop hij zichzelf gaat aankijken en voor het eerst ervaart dat hij het allemaal niet alleen hoeft te doen. ‘Oh wat ben ik terugkijkend blij dat ik die kanker heb gehad’, zegt hij zelf. Hij leert zich daardoor op een andere manier met het leven en de mensen om hem heen te verbinden en hij leert ook hulp te aanvaarden. Hij gaat letterlijk en figuurlijk op reis om zichzelf beter te leren kennen.
Zelf doen met je vader in je hoofd
Zoon Wouter vertelt: ‘Sinds 2013, na Peter’s ziekte, werk ik in het bedrijf. Ik onderbrak mijn stage in Londen omdat Nanette me vroeg tijdelijk mee te helpen en haar te ondersteunen. Ik ben blijven plakken. Het ging niet altijd van een leien dakje. Peter en ik hebben niet eens zo’n verschillende visie op arbeidsbemiddeling en ondernemen. Maar we zaten gevangen in onze patronen, gelinkt aan onze trauma’s uit het verleden. Eigenlijk was ik het altijd op voorhand al met hem oneens. Dat leidde best tot wat strijd en frictie tussen ons, maar ook tot zelftwijfel en onzekerheid in mijzelf. Een jaar geleden nam ik een filmpje op voor ons bedrijf en het wilde maar niet lukken: take na take mislukte. ’s Avonds zat ik thuis en realiseerde me dat ik de hele tijd in mijn hoofd bezig was met de vraag of Peter het wel goed genoeg zou vinden. En het antwoord was elke keer ‘nee’. Ik bedacht me dat het niet gezond was dat ik me op mijn eenendertigste nog in mijn ondernemerschap liet tegenhouden door de angst niet goed genoeg te zijn. Toen herinnerde ik me een artikel in MT waarin ik het boek ‘De Vaderfactor’ had zien langskomen. Binnen 3 dagen heb ik het boek besteld, ontvangen en uitgelezen. Toen heb ik Peter gebeld en gezegd: nu begrijp ik waar mijn worsteling met jou vandaan komt. Ik wil met je praten.’ Toen ik me van onze dynamiek bewust werd, was de oplossing geboren.
Van samen werken naar samenwerken
Peter had op zijn eigen innerlijke reis intussen veel over de wortels van zijn leiderschap ontdekt. Met behulp van diverse coaches had hij zijn eigen leiderschapspatronen onderzocht. De relatie met zijn zoon bleef er een van botsen en schuren. Hij was – zo vertelt hij – vooral bezig directief te zijn en te zorgen dat zijn kinderen het beter zouden krijgen dan hij, volgens zijn eigen regels. Hij ontdekte dat het ontbrak aan dialoog met zijn zoon. Wouter vertelt: ‘Ik wist intussen wel dat ik de zaak wilde overnemen. We hadden elkaar nodig, maar hielden elkaar ook gevangen. Want als hij het niet loslaat kan ik het niet pakken, en als ik het niet pak, kan hij het niet loslaten.’ Voor Wouter was het lezen van ‘De Vaderfactor’ een belangrijk puzzelstuk dat op zijn plek viel in zijn reis om zichzelf werkelijk vrij te maken. De belangrijkste zin in het boek was voor hem ‘de dag dat je je vader vergeeft, word je volwassen’. Peter en Wouter ontdekten elk afzonderlijk waar hun ‘handrem erop zat’.
In gesprekken met Peter vallen de puzzelstukjes in elkaar. Vanaf dat moment begint het tussen vader en zoon weer te stromen. De aandelenovername, waar ze al bijna twee jaar niet uit kwamen, komt rond, een nieuw concept wordt in de markt gezet. Ze ontdekken de ‘versnellingspook’ van hun relatie als vader en zoon en van hun zakelijke samenwerking.
Je volle potentie leven
‘Mijn gevoel ‘ik ben niet goed genoeg’ heeft me lang tegengehouden. Zelftwijfel en schaamte maakten dat ik mijn volle potentieel niet kon aanboren’, vertelt Wouter. Stephan Poulter laat in ‘De Vaderfactor’ zien dat de elementen die samen de vaderfactor vormen onbewust van generatie op generatie overgaan. Het gaat hier om de regels die je van je vader leert over thema’s rondom geld, carrière en ethiek, en de vaderschapsstijl(en) die hij hanteert.
Het verhaal van Peter en Wouter laat zien dat het onbewust doorgegeven van niet-effectieve patronen doorbroken kan worden. Peters bereidheid zijn eigen verleden aan te kijken, getriggerd door zijn ziekte, maakt dat hij zich heeft ontwikkeld van een ‘carrièretijger- en tijdbom-vader’ naar een ‘mentor-vader’. Wouters bereidheid om zijn vaderfactor te onderzoeken en zijn boosheid en zelftwijfel te laten gaan, maakt dat ook hij zijn eigen leven kan gaan leiden, zelf keuzes kan maken en zijn potentieel ten volle kan aanboren en benutten.
De ontdekkingen die het gezin, met name geïnitieerd door Nanette, heeft gedaan rondom hun vader-zoon-relatie en hun gezamenlijke bedrijfsvoering, leidt tot een reis die ze nu echt samen kunnen gaan maken. Ze zijn beter in staat om grenzen te stellen en elkaar te respecteren. Dit heeft ertoe geleid dat sinds 2020 Wouter mede-aandeelhouder is en gelijkwaardig participeert in het bedrijf. Met een recent geïntroduceerd wervings-concept is het bedrijf op weg naar een volgend niveau als speler in haar markt. Over het ontsluiten van potentieel gesproken!
Referenties
- Stephan B. Poulter. (2019). De Vaderfactor. De invloed van je vader op je professionele en persoonlijke ontwikkeling. Heeze: Circle Publishing.
- Jakob van Wielink, Riet Fiddelaers-Jaspers, Leo Wilhelm (2020). Taal van Transitie: je roeping als leider in een wereld van verandering. Heeze: Circle Publishing.
- Miloe van Beek (2020). Familie als startpunt: hoe de band met je vader je vormt als leider. MT/Sprout, april.
- Marnix Reijmerink en Michiel Soeters zijn verbonden aan De School voor Transitie. Dé expert in Transition Based Leiderschap.