Ons verhaal begint net na de oorlog
Of eigenlijk in de oorlog. De broers Arie en Aart Vos uit Veen reden toen al op de bakfiets naar Waalwijk en Tilburg om bloemen te verkopen. In die dagen heel gebruikelijk. Maar we dwalen af. Ons echte verhaal begint namelijk net na de oorlog. Arie en Aart Vos zagen toen hun kans schoon om samen een bedrijf te beginnen. Ze begonnen met bloemen en gladiolen, de uien kwamen later. De oprichting was ergens tussen 1946-1948 maar het precieze jaartal is niet gedocumenteerd. Op papierwerk hadden de meesten het niet zo voorzien…
Het was de tijd van de wederopbouw. De bakfietsen van Arie en Aart maakten op een gegeven moment plaats voor een legerBedford van de geallieerden. We praten met Dirk Vos (68), zoon van Arie die in 2021 zijn bedrijf Vos Onions overdroeg aan zijn zonen Arian en Gerard. Een gesprek met Dirk Vos is overigens een groot genoegen. De verhalen vliegen over tafel. Geestdriftig en toch rustig vertelt hij over zijn levenswerk. Als veertienjarige jongen lag een leven als student niet voor de hand. “Ik werkte graag bij mijn vader. Fruit plukken en uien sorteren. Die tas met huiswerk legde ik liever aan de kant.” Neef Henk schuift ook aan. Zijn vader Aart was immers de compagnon van Dirks vader. Henk hield het op school ook al gauw voor gezien. Dirk en Henk bouwden allebei een eigen bedrijf op. En met succes. Handel, wat is dat nou eigenlijk? Wanneer ‘heb je het’? Dirk: ”Dat is een gevoel. Niet te leren.”
Tweede keus smaakte goed
Generaties volgden elkaar op en het werk veranderde. Arie en Aart verdienden eerst de kost met venten en lijnrijden. Inkopen op de veiling, of rechtstreeks, en ergens anders op de markt weer verkopen. Loven en bieden. Inkopen en verkopen. Alles met eigen geld. Heel Nederland werd aangedaan. De Flevopolder en Zeeland waren favoriet. Op een dag waren de bloemkolen op. Kregen ze er tweede keus uien voor in de plaats. Henk: “Kale uien voor een appel en een ei die niet geschikt waren voor consumptie. Thuis werden die uien keurig schoongemaakt en geschild. Alles met de hand. Die uien werden weer verkocht aan de professionele handel (Van Dam Hoofddorp).” En dat liep goed. Zo goed dat na verloop van tijd uien tot aan het voorjaar de hoofdmoot van de handel vormden. In eerste instantie gekocht bij boeren in heel Nederland, later ook via commissionairs. In het voorjaar en de zomer was het tijd om bloemen en stekgoed te verhandelen. Maar na verloop van tijd werd dat minder. Dirk: “Ik was zelf altijd wel weg van bloeiend spul. Maar met de opkomst van de bouwmarkten kregen wij het steeds moeilijker. Henk: “Mijn moeder is daar nog wel een tijd mee doorgegaan. Die teelde zelf en ventte hier in de buurt alles uit.” In 1965 gingen de broers Arie en Aart uit elkaar. Veel woorden maken hun zonen Dirk en Henk er niet aan vuil. Het moest zo zijn. Ieders ging zijns weegs. Aanvankelijk dus nog met fruit, bloemen en uien. Later alleen uien. Van compagnons naar concurrenten? Henk: “Nee dat niet. Ze deden het anders. Mijn vader wilde graag, zoals dat heet, bij de grond blijven. Dirk zijn vader, Arie, was niet bang om al vroeg met machines te gaan werken. Daarom zijn ze ook zo groot geworden. Mijn vader bleef ook hangen in de Nederlandse handel, Dirk zijn vader zocht het in de export. Dat zijn andere markten. We zitten elkaar daarom nooit dwars.” Dirk: “In 1972 is mijn vader definitief gestopt met fruit. Wij gingen door met de uien. We verkochten ze over de hele wereld. Expediteurs kochten onze uien op voor de export naar Afrika, het Midden- Oosten en Amerika. De Nederlandse ui heeft over de hele wereld een goede naam. Daar zijn we trots op.” Dirk is nu 68. Ca 1985 namen Dirk en zijn broers het bedrijf van hun vader over. “Toen pas deed ik mijn eerste inkopen. Mijn vader stopte toen hij rond de vijftig jaar was. Die heeft het makkelijk genomen.” Henk: “Jullie vader zag wel dat jij het alleen kon.” Dirk werkte aanvankelijk nog samen met zijn twee broers maar besloot in 2011 om alleen verder te gaan. De motor die vader Arie in gang had gezet pookte Dirk nog wat verder op. Uien, uien en nog eens uien. Sinds 2008 is het industrieterrein Bagijnhof het werkgebied. Hier werd een modern uiensorteer- en pakstation gevestigd.” Zijn zoon Bastian en zijn dochter Jennika kozen voor een carrière elders. Na de overdracht aan zijn zonen Arian en Gerard in 2021 heeft vader Dirk het rustiger gekregen, al blijft de handel trekken. “Ik bezoek nog boeren en doe regelmatig zelf een handeltje. Arian en Gerard doen het goed. Machines en computers worden steeds belangrijker.”
Klik op onderstaande button voor het hele boek.